بررسی مادرانه در شعر شاعران معاصر

از موتیف¬های موجود در ادبیات جهان و به خصوص در ادبیات ایران پرداختن به مسائل شخصی و خانوادگی و به نوعی اجتماعی است. مادر به عنوان یک عامل موثر در ذهن و شخصیت فرد، خانواده و اجتماع همواره مورد پردازش قرار گرفته است. بررسی مضامین مادرانه در شعر شاعران معاصر (زن و مرد) که در محدوده زمانی و مکانی یکسان می¬زیسته¬اند، محور اصلی این پژوهش است. بررسی و مقایسه مادرانه¬ها در شعر این شاعران نشان می¬دهد که ستایش مهر مادری و مرگ مادر از اصلی¬ترین مضامینِ مادرانه هستند. همچنین جنسیت، و پیشامدهای زندگی شاعران، اعتقادات و جهان بینی آنان و تحولات اجتماعی و مذهبی عصر شاعران، در بروز اشعار مادرانه و محتوای آن موثر است. بر این اساس پیشامدهای زندگی باعث شده تا مادرانه¬ی شاعرانی همچون مهدی سهیلی و سیمین بهبهانی دارای بار عاطفی و احساس عمیق¬تری باشد و یا تاثیر اوضاع اقتصادی و اجتماعی را می¬توان بر مادرانه¬ی پروین اعتصامی به خوبی مشاهده کرد، چنان که فقر و تاثیر آن بر خانواده از مضامین اصلی مادرانه¬ی این شاعر است. اوضاع سیاسی کشور نیز باعث شده ملک¬الشعرابهار با نگاهی متفاوت به مادرانه-ها بپردازد و اعتقادات مذهبی طاهره صفارزاده به مادرانه¬ی او نمود خاصی بخشیده است. توجه به مادرانه و تبلیغ مهر مادری، رابطه این گونه اشعار را نیز، در حوزه تعلیم و تعلم مشخص می-کند.